Roma Hamamı
Kentte kazılarla açığa çıkarılan ilk Roma yapısı, MS 2.-3. yüzyıllara tarihlenen, hamam yapısıdır. Günümüz Belediye Lojmanları’nın arkasında kalan yapı, üst kotlardan itibaren Adramytteion genelinde karşılaştığımız Orta-Geç Bizans Dönemi çok evreli mimarî düzenlemelerinin benzer uygulamalarını sunmuştur. Ancak, aşamalı halde alt kotlarda belirmeye başlayan yapı kompleksiyle yer yer ilişkili olan bir mimarî düzenleme kendini göstermeye başlamıştır.
Mekânın analizi ve çiziminin ardından, alt kottaki yapı bütününün planını anlamaya dönük çalışmalarla süreklilik göstermeyen sıraların kaldırılması esnasında, bu mekânın duvar temellerinin altından, yapının sürekli kullanımı, fonksiyonu ve geç evresinin konteksti hakkında önemli bilgiler sunan MS 11. yüzyıla tarihlenen [Konstantinopolis Başpiskoposu Ioannes [Xiphilinos] Ksiphilinos bir Bizans Dönemi kurşun mührü ele geçmiştir. Alt kotlarda, kuzey-güney aksında uzanan üç açıklıklı ve kentin korunagelen limanına yönlenen bir yapı girişinin konumlanmakta olduğu anlaşılmıştır. Yapının özgün fonksiyonuyla ilişkili sürdürülen çalışmaların devamında, üzerinin ince bir kireç tabakasıyla düzgünce kaplandığı anlaşılan mozaik taban açığa çıkarılmıştır. Söz konusu taban siyah ve beyaz tessera kullanımıyla işlenmiştir. Birbiriyle ilişkili dairesel motifler ve merkezde bitkisel motifli bordür içerisinde geometrik düzenlemelerin benzerlerine MS 2.-3. yüzyıllarda rastlandığı bilinmektedir.
Yapı özelinde alt kotlardaki bir diğer tespitimiz, yapı geçişlerinin ve bu geçişlerin her iki yanındaki ayakların batı bölümünde uzanan bir kanaldır. Söz konusu kanal, yapının orijinal evresinin drenajı niteliğinde olup, kireç taşı temel bloklarıyla ilişkili olarak, yapı boyunca kuzey- güney doğrultusunda devamlılık göstermektedir. Böylelikle, limana bakan girişinin hemen arkasında, oldukça kapasiteli drenaj kanalına sahip yapının avlusu, zemin seviyesinde kısmen açığa çıkarılmıştır. İtinalı mozaik taban, yapının niteliğini vurgulamaktadır. Yine avlunun sınırlarında, taban altı künk döşemesi ile drenajı sağlanan mozaikli alan, yapının belirli bölümlerinin ıslak zemin olarak kullanım görmüş olabileceğini düşündürmektedir. Üst örtüsünün tonozla geçildiği yapı, kentin kamusal donatılarının yorumlanabilen ve korunagelen somut ilk örneklerinden biri durumundadır. Çalışmalarımızın devamında, 2021 yılında ise, hamamın hypocaustum sistemi ve sıcak hava dağılımını sağlayan kanalları bize yeni veriler sunmuştur.
